پرداخت Pay As You Use ، Pay As You Go چیست؟

مدل قیمت‌گذاری Pay As You Go

هر چقدر محصول یا خدمات یک شرکت SaaS (خدمات نرم‌افزاری) جذاب باشد، یکی از اولین پرسش‌هایی که برای مصرف‌کننده پیش می‌آید، قیمت آن است. به همین دلیل انتخاب صحیح مدل قیمت‌گذاری برای طراحی استراتژی فروش اهمیت حیاتی دارد. فهم و به‌کارگیری مدل قیمت‌گذاری با نرخ ثابت، ساده است اما مزیت رقابتی ویژه‌ای به همراه ندارد. در این مطلب مدل قیمت‌گذاری PAYG را معرفی می‌کنیم.

مدل تجاری pay as you go چیست؟

مدل قیمت‌گذاری pay-as-you-go (PAYG) به این معنا است که مصرف‌کنندگان بر اساس میزان استفاده خود بهای آن را پرداخت کنند. به عنوان مثال، یک ارائه‌دهنده خدمات ابری می‌تواند بهای خدمات خود را بر اساس مقدار حجم مصرف‌شده مشتریان محاسبه کنند. از این مدل به‌عنوان مدل استفاده محور و یا بر مبنای استفاده نیز یاد می‌شود.

شرکت‌های مختلف ممکن است بسته به نیازهای خود، به شکل‌های مختلفی از این مدل قیمت‌گذاری استفاده کنند. دو نمونه از مشهورترین شرکت‌های خدمات نرم‌افزاری که از مدل PAYG استفاده می‌کنند AWS و MailChimp هستند.

AWS

استفاده از این مدل در میان شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری رواج زیادی دارد. یک نمونه مشهور آن، خدمات وب آمازون (AWS) است که بیش از 200 سرویس ابری ارائه می‌دهد که هر کدام سیستم قیمت‌گذاری ویژه خود را دارند. به عنوان مثال، تعرفه استفاده از توان محاسباتی سرور مجازی EC2 به صورت ساعتی یا ثانیه‌ای محاسبه می‌شود. همچنین قیمت خدمات ذخیره اطلاعات در AWS بر اساس حجم فایل‌ها و مدت‌زمان نگهداری آن‌ها محاسبه می‌شود.

MailChimp

شرکت ایمیل مارکتینگ MailChimp برای اجرای مدل قیمت‌گذاری PAYG از روش متفاوتی استفاده می‌کند. این شرکت علاوه‌بر بسته‌های ترکیبی خود،‌ از طرح قیمت‌گذاری «بر اساس اعتبار» نیز استفاده می‌کند. در این طرح، مشتریان هر تعداد ایمیلی که نیاز داشته باشند در قالب «اعتبار ایمیل» انتخاب می‌کنند. هر واحد «اعتبار ایمیل» به معنای ارسال یک ایمیل است و اعتبار آن پس از دوازده ماه منقضی می‌شود.

همان طور که در دو نمونه فوق مشاهده کردید، دو نوع مدل قیمت‌گذاری PAYG وجود دارد.

بر اساس مصرف: در این روش مشتریان به ازای میزان مصرف خود از منابع مشخص (مانند تراکنش‌ها، فضای ذخیره‌سازی، پهنای باند، زمان و...) هزینه پرداخت می‌کنند. به طور مثال شرکت‌های خدمات پرداخت الکترونیکی درصد معینی از هر تراکنش (و یا مقداری ثابت به ازای هر تراکنش) را به عنوان کارمزد مشخص می‌کنند.

بر اساس اعتبار: در سیستم‌های بر اساس اعتبار، مشتریان «اعتبار» سفارش می‌دهند که هر واحد آن می‌تواند به خدمات مشخصی تبدیل شود. تفاوت اصلی این دو روش در این است که در قیمت‌گذاری بر اساس مصرف، مشتری از خدمات موردنیاز خود استفاده می‌کند و بر مبنای میزان استفاده خود، هزینه را پرداخت می کند. اما در سیستم‌های بر اساس اعتبار، اول خدمات موردنیاز خود را سفارش می‌دهند سپس از آن استفاده می‌کنند. مدل قیمت‌گذاری بر اساس اعتبار، از آن جهت که هزینه را پیش از ارائه خدمات دریافت می‌کند جذابیت زیادی برای کسب‌وکارها دارد.

مزایای استفاده از مدل قیمت‌گذاری PAYG

استفاده از مدل قیمت‌گذاری PAYG در میان شرکت‌های مختلف رو به افزایش است زیرا برای هر دو گروه کسب‌وکار و مشتریان سودمند است.

جذابیت هزینه اولیه پایین برای مشتریان

مدل قیمت‌گذاری «خرید اشتراک» ممکن است بسیاری از مشتریان بالقوه را برای خرید با تردید مواجه کند. اما مدل pay-as-you-go هزینه اولیه پایین‌تری دارد زیرا کاربران تنها هزینه چیزی را می‌پردازند که از آن استفاده می کنند. این روش برای مشتریان یک سرمایه‌گذاری سطح پایین است که باعث می‌شود بتوانند سریع‌تر درمورد آن تصمیم‌گیری کنند. به‌خصوص در مواردی که میزان استفاده مشتری از محصول و خدمات در طول زمان متغیر باشد، مدل PAYG جذابیت بیشتری خواهد داشت.

حتما بخوانید:
با مارکت‌ پلیس و فروشگاه‌های آنلاین ایرانی و خارجی آشنا شوید

1.کسب درآمد از مشتریان پراستفاده

ممکن است میزان مصرف بعضی از مشتریان بسیار بیشتر از سایرین باشد. در مدل قیمت‌گذاری با نرخ ثابت، مشتریان پرمصرف هزینه‌های بیشتری را برای شرکت به‌وجود می‌آورند در حالی که به اندازه مشتریان عادی پرداخت می‌کنند. شرکت‌ها می‌توانند با استفاده از مدل PAYG به راحتی از مشتریان پرمصرف درآمد بیشتری کسب کنند.

2.شناخت بهتر مشتریان

مدل PAYG به شما کمک می‌کند که بدانید مشتریانتان دقیقاً چه زمانی و چه میزان از خدمات شرکت شما استفاده می‌کنند. این اطلاعات در برنامه‌ریزی میزان عرضه و سیاست‌های تغییر قیمت مفید خواهد بود.

3.رشد درآمدی سریع‌تر

مدل قیمت‌گذاری PAYG، به طور طبیعی ثبات درآمدی کمتری دارد اما واقعیت این است که رشد درآمد با استفاده از این مدل سریع‌تر خواهد بود. زیرا مدل PAYG مقیاس‌پذیری آنی و بالایی دارد. به این معنا که به محض افزایش استفاده مشتریان، درآمد شرکت به همان میزان افزایش می‌یابد. دیگر نیازی نیست نگران تجدید نظر در تعرفه‌های ماهانه شرکت و غافل‌گیر کردن مشتریان فعلی خود باشید. بر اساس آمار، رشد سالانه درآمد شرکت‌هایی که قیمت‌گذاری بر اساس مصرف دارند 29.9 درصد است. در حالی که این میزان برای شرکت‌های SaaS به طور میانگین 21.7 درصد بوده است.

تفاوت میان مدل PAYG و دیگر مدل‌های خرید اشتراک چیست؟

قیمت‌گذاری یکنواخت (Flat Rate): در این روش تمام مشتریان برای دریافت خدمات، مبلغ یکسانی را پرداخت می کنند. تعرفه این نوع اشتراک معمولاً‌ به صورت ماهانه یا سالانه تعیین می‌شود. به ‌طور مثال Basecamp از هر مشتری 99 دلار در ماه دریافت می‌کند. همه آن‌ها از خدمات یکسانی بهره خواهند برد: کاربران نامحدود، پروژه‌های نامحدود و 500 گیگابایت فضای ذخیره‌سازی.

حتما بخوانید:
چگونه می توانم پنل مدیریت فروش آنلاین خود را یکپارچه و خودکارسازی کنم؟

قیمت‌گذاری بسته‌ای (Tiered):

این مدل نیز مشابه قیمت‌گذاری یکنواخت است اما خدمات شرکت و هزینه‌های آن‌ها را در قالب چند بسته مختلف ارائه می‌دهد. بسته‌های گران‌قیمت‌تر امکانات یا خدمات بیشتری را در اختیار مشترکین می‌گذارند. ممکن است هر کدام از بسته‌ها اشتراک ماهانه یا سالانه داشته باشند.

قیمت‌گذاری بر اساس کاربر: برخی شرکت‌های SaaS هزینه‌های خود را بر مبنای تعداد کاربرانی که از یک حساب استفاده می‌کنند تعیین می‌کنند. این روش اغلب در ترکیب با مدل Tiered استفاده می‌شود. به طور مثال ممکن است هزینه یک بسته 20 دلار به ازای هر کاربر در ماه، و بسته گران‌تر 40 دلار به ازای هر کاربر در ماه باشد.

قیمت‌گذاری ترکیبی (Hybrid Pricing):

شرکت‌ها مجبور نیستند تنها از یک مدل قیمت‌گذاری استفاده کنند. شرکت‌هایی مانند MailChimp علاوه‌بر هزینه عضویت ماهانه طرح pay-as-you-go هم ارائه می‌کنند. همچنین می‌توان قیمت یکسانی را درنظر گرفت اما به ازای مصرف بیشتر از حد مشخص، هزینه بیشتری را دریافت کرد.

مدل تجاری Pay Per Use

مدل تجاری Pay-Per-Use (یا Pay-As-You-Use) نوعی از پرداخت است که در آن مشتری به جای خرید یک محصول یا خدمات، در ازای میزان استفاده از آن پول پرداخت می‌کند. یعنی هرچقدر یک مشتری از محصول بیشتر استفاده کند، پول بیشتری پرداخت می‌کند و بالعکس.

تفاوت اصلی این مدل با PAYG در این است که در مدل PPU مالکیت و مسئولیت محصول یا خدمت بر عهده خود شرکت است و مشتری تنها به ازای میزان استفاده خود از آن کارمزد پرداخت می‌کند. بسیاری از مصرف‌کنندگان طرفدار این مدل قیمت‌گذاری هستند چون ترجیح می‌دهند پول کالا یا خدماتی را پرداخت کنند که واقعاً از آن استفاده کرده‌اند. مدل Pay-Per-Use پدیده جدیدی نیست و شرکت‌های مختلفی از آن استفاده می‌کنند زیرا به آن‌ها امکان اندازه‌گیری میزان استفاده را می‌دهد. امروزه با فراگیرتر شدن اینترنت اشیا، رهگیری مصرف محصولات ساده‌تر و دقیق‌تر از گذشته است. این مدل محبوبیت زیادی در میان شرکت‌های ارائه‌دهنده تجهیزات برقی و خدمات وب دارد. شرکت هلندی Homie (هومی) نمونه خوبی از این مدل را اجرا کرده است. این شرکت این امکان را برای مشتریان خود فراهم می‌کند که به جای خرید ماشین لباس‌شویی، ظرف‌شویی و خشک‌کن آن‌ها را به صورت آنلاین سفارش دهد و پس از نصب در محل، به اندازه میزان استفاده ماهانه از آن هزینه پرداخت کند.

نمونه‌های ایرانی استفاده از مدل هزینه‌ای PAYG

ابر آروان: یک شرکت ایرانی ارائه‌دهنده محصولات و خدمات ابری است که از سال 1394 آغاز به کار کرده است. هزینه‌های مربوط به خدمات و محصولات این شرکت خدمات ابری در قالب Pay As You Go ارائه می‌شوند. در این شرکت هر کاربر می‌تواند حساب کاربری خود را به اندازه میزان مورد نظر خود شارژ کند. کاربران همچنین می‌توانند به کمک ابزار ماشین حساب ابر آروان میزان مصرف خود در آینده را برآورد کنند.

مارکیتو: Markito یک ابزار جامع برای مدیریت فروش، کنترل موجودی کالا و قیمت‌گذاری هوشمند در مارکت‌ پلیس‌های مختلف، وب‌سایت‌های فروشگاهی و شبکه‌های اجتماعی است که به سیستم‌های مختلف حسابداری و ناوگان‌های حمل و نقل متصل است که از سال 1398 شروع به کار کرده‌است. در این پلتفرم هر یک کاربران می‌توانند به میزان مصرفشان، کیف پول خود را شارژ کنند و مدل پرداخت به صورت Pay Per Use است.

هایو: haio یک شرکت خدمات ابری و زیرساخت است که به ادارات دولتی، خصوصی و ارگان‌های مختلف خدمات ابری و زیرساختی ارائه می‌کند. قیمت خدمات و محصولات این شرکت به شیوه Pay As You Go یا قیمت ثابت بوده و به صورت ساعتی و بر اساس قیمت روز محاسبه می‌شود. شرکت هایو تغییرات قیمت محصولات خود را پیش از اعمال به اطلاع کاربران خود می‌رساند.

آسیاتک: شرکت انتقال داده‌های آسیاتک در حوزه خدمات ارتباطات و فناوری اطلاعات و زیرساخت فعالیت می‌کند. سرور ابری آسیاتک خدمات پردازشی مانند سرورها، ذخیره‌سازی، پایگاه‌های داده، تحلیل و... را به صورت ساعتی ارائه می‌کند. در این شرکت معمولاً‌ تنها هزینه خدماتی را پرداخت می‌کنید که به کاهش هزینه‌ها، کارایی زیرساخت و مقیاس‌پذیری کسب‌وکار شما کمک می‌کند.

نشان: پلتفرم نقشه نشان یک سرویس مپ و نقشه ایرانی است که سبد محصولات متنوعی از انواع API و SDK را نیز ارائه می‌کند. نحوه محاسبه هزینه سرویس‌های API به صورت پرداخت-به-ازای-مصرف است. به این صورت که کاربر حساب کاربری خود را شارژ می‌کند و سپس همزمان با استفاده از خدمات، هزینه آن از حساب کاربری کسر می‌شود.